04 Nisan 24
Cilt Bakımı Hakkında
Cilt, vücudumuzun dış dünyayla ilk temas eden bariyeridir. Bu nedenle, cilt sağlığını korumak ve güzel görünmesini sağlamak için gerekli besinleri almış olmak oldukça önemlidir. Vitaminler, cilt sağlığı için en önemli besin ögelerinden biridir. Cildin ihtiyacı olan vitaminleri çeşitli besinlerden veya cilt bakımı ürünlerinden alabilirsiniz.
Cilde Uygulanan Vitaminler Nasıl Etki Gösterir?
Topikal vitaminler, cildinize doğrudan uygulayabileceğiniz vitaminlerdir. Serumlar, kremler, losyonlar ve jeller gibi çeşitli formlarda bulunabilirler. Cildinize uygun topikal vitaminleri seçmek önemlidir. Cildiniz hassas ise, vitamin kullanmadan önce bir doktora veya dermatoloğa danışmanız önerilir.
A Vitamini (Retinoid)
Cilt Yaşlanmasını Önler: A vitamini, retinol ve retinoik asit gibi formlarda bulunur. Ciltte kolajen üretimini teşvik ederek cilt yaşlanmasını önler, ince çizgileri ve kırışıklıkları azaltır.
Cilt Tonunu Eşitler: A vitamini, cilt tonunu eşitlemeye ve cilt lekelerini azaltmaya yardımcı olur.¹ ²
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- A vitamini, güneş ışığına karşı hassasiyeti artırabilir. Bu nedenle, A vitamini içeren ürünler kullanırken güneş kremi kullanmak önemlidir.
- Hamile veya emziren kadınlar A vitamini kullanmadan önce doktora danışmalıdır.
- A vitamini, bazı kişilerde ciltte tahrişe, kızarıklığa ve soyulmaya neden olabilir.³ ⁴
B3 Vitamini (Niacinamide)
Cilt Bariyerini Onarır: B3 vitamini, cilt bariyerini onarmaya ve ciltteki nem kaybını önlemeye yardımcı olur.
İltihaplanmayı Azaltır: B3 vitamini, ciltteki iltihaplanmayı ve kızarıklığı azaltır.
Cilt Tonunu Eşitler: B3 vitamini, cilt tonunu eşitlemeye ve cilt lekelerini azaltmaya yardımcı olur.
Sebum Üretimini Dengeler: B3 vitamini, sebum üretimini dengeleyerek ciltteki yağlanmayı kontrol altına almaya yardımcı olur.⁵
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- B3 vitamini bazı kişilerde ciltte tahrişe neden olabilir.⁶
B5 Vitamini (Panthenol)
Cildi Nemlendirir: B5 vitamini, cildi nemlendirir ve yumuşatır.
Yara İyileşmesini Hızlandırır: B5 vitamini, yara iyileşmesini hızlandırmaya ve ciltteki tahrişi azaltmaya yardımcı olur.
Cilt Bariyerini Güçlendirir: B5 vitamini, cilt bariyerini güçlendirmeye ve ciltteki nem kaybını önlemeye yardımcı olur.⁷ ⁸
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- B5 vitamini aşırıya kaçılmadığı takdirde yan etkisi olmayan bir vitamindir.⁹ ¹⁰
B7 Vitamini (Biotin)
Cilt Elastikiyetini Artırır: B7 vitamini, cilt elastikiyetini artırarak cildin daha sıkı ve gergin görünmesine yardımcı olur.
Kırışıklıkları Azaltır: B7 vitamini, kolajen üretimini teşvik ederek kırışıklıkları ve ince çizgileri azaltmaya yardımcı olur.
Saç ve Tırnak Sağlığını Destekler: B7 vitamini, saç ve tırnakların güçlenmesine ve kırılmaya karşı direncinin artmasına yardımcı olur.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- B7 vitamini aşırıya kaçılmadığı takdirde yan etkisi olmayan bir vitamindir.
- Bazı kişilerde ciltte tahrişe neden olabilir.
- B7 vitamini takviyesi almadan önce doktora danışmak önemlidir.¹¹
C Vitamini (Askorbik Asit)
Kolajen Üretimini Artırır: C vitamini, kolajen üretimini artırarak cildi sıkılaştırır ve elastikiyetini korur.
Cilt Tonunu Eşitler: C vitamini, cilt tonunu eşitler ve cilt lekelerinin görünümünü azaltır.
Güneş Hasarına Karşı Koruma Sağlar: C vitamini, serbest radikallerin neden olduğu cilt hasarını önler ve güneş ışınlarının zararlı etkilerinden cildi korur.¹² ¹³ ¹⁴
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- C vitamini bazı kişilerde ciltte tahrişe neden olabilir.
- C vitamini güneş ışığı ile reaksiyona girebilir. Bu nedenle, C vitamini içeren ürünler kullanırken güneş kremi kullanmak önemlidir.
- C vitamini serum formu, diğer formlara göre daha çabuk bozulabilir. Bu yüzden ürünü hava geçirmez ambalajda ve serin bir yerde muhafaza etmek gerekir.¹⁵ ¹⁶ ¹⁷
E Vitamini
Antioksidan Etkiye Sahiptir: E vitamini, antioksidan etkisi sayesinde cildi serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur.
Cildi Nemlendirir: E vitamini, cildin kuruluğunu önler ve cildi nemlendirir.
Yara İyileşmesini Hızlandırır: E vitamini, yara iyileşmesini hızlandırmaya yardımcı olur.¹⁸ ¹⁹
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Yüksek dozda E vitamini takviyesi kullanımı bazı yan etkilere neden olabilir.²⁰ ²¹
Cilde İyi Gelen Vitaminler Hangi Besinlerde Bulunur?
Cildin sağlığını korumak ve gençleştirmek için pek çok kozmetik ürün ve tedavi yöntemi bulunmasına rağmen, beslenmenin cilt üzerindeki etkisi de göz ardı edilmemelidir. Cilt sağlığını desteklemek için besinlerden alınan vitaminlerin önemi büyüktür. Vitaminler, cildin yaşlanmasını önler, cilt bariyerini güçlendirir, nem dengesini korur ve ciltteki çeşitli sorunları iyileştirebilir.
Günlük beslenme alışkanlıklarımızda yeterli miktarda vitamin almak, cildimizin genç ve sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir. Bu vitaminlerin başında A, E, C, D, K, B3 ve B9 gelmektedir. Doğru besinlerle alınan bu vitaminler, cildin ihtiyaç duyduğu desteği sağlar ve cildin görünümünü olumlu yönde etkiler. Bu nedenle, hangi vitaminin hangi besinlerde bulunduğunu bilmek ve beslenme düzenimizi buna göre ayarlamak cilt sağlığımız için önemlidir. Şimdi, cilde iyi gelen vitaminlerin hangi besinlerde bulunduğuna daha yakından bakalım.
A Vitamini (Retinol)
Bulunduğu besinler:
- Hayvansal Gıdalar: Karaciğer, yumurta sarısı, süt ürünleri
- Sebzeler: Havuç, tatlı patates, ıspanak, lahana, kayısı²²
E Vitamini
Bulunduğu besinler:
- Bitkisel Yağlar: Ayçiçek yağı, zeytinyağı, mısır yağı
- Kuruyemişler: Fındık, fıstık, badem, ay çekirdeği
- Sebzeler: Ispanak, brokoli
- Meyveler: Avokado, kivi²³
C Vitamini (Askorbik Asit)
Bulunduğu besinler:
- Turunçgiller: Portakal, mandalina, limon
- Meyveler: Kivi, çilek
- Sebzeler: Brokoli, domates, biber²⁴
D Vitamini
Bulunduğu besinler:
- Balıklar: Somon, ton balığı, sardalya
- Hayvansal Ürünler: Süt, yoğurt, yumurta sarısı
- Sebzeler: Mantar²⁵
K Vitamini
Bulunduğu besinler:
- Sebzeler: Ispanak, brokoli, lahana, karnabahar²⁶
B3 Vitamini (Niacinamide)
Bulunduğu besinler:
- Hayvansal Gıdalar: Et, Tavuk ve Balık
- Kuruyemiş: Fıstık, Badem
- Sebze: Mantar
- Meyve: Avokado²⁷
B9 Vitamini (Folik Asit)
Bulunduğu besinler:
- Sebzeler: Ispanak, brokoli
- Baklagiller: Fasulye, Mercimek ve Nohut
- Meyveler: Portakal ve Muz²⁸
Cilt Kuruluğuna İyi Gelen Vitaminler Nelerdir?
Cilt kuruluğu, birçok insanın deneyimlediği yaygın bir sorundur. Cildin nem dengesini kaybetmesi sonucu ortaya çıkan bu durum, kaşıntı, gerginlik ve pullanma gibi belirtilere neden olabilir. Cilt kuruluğuna karşı mücadelede vitaminler önemli bir rol oynar.
- A Vitamini: Cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olur ve cildin nem bariyerini güçlendirir.
- E Vitamini: Antioksidan etkisi sayesinde cildi serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur ve cildin nem dengesini korumaya yardımcı olur.
- C Vitamini: Kolajen üretimini artırır ve cildin elastikiyetini korur. Cildin nem bariyerini güçlendirmeye de yardımcı olur.
- D Vitamini: Cilt bariyerini güçlendirir ve ciltteki iltihaplanmayı azaltır. Cildin nem dengesini korumaya da yardımcı olur.
- B3 Vitamini (Niacinamide): Cilt bariyerini onarır ve ciltteki iltihaplanmayı azaltır. Cildin nem dengesini korumaya da yardımcı olur.²⁹
Cilt Kuruluğu için 9 Öneri
- Nemlendirici Kullanın: Cildinizin nem seviyesini korumak için her gün, özellikle de duş veya banyo sonrası nemlendirici kullanın. Kalın ve yağlı bir nemlendirici seçmek daha iyi olabilir.
- Ilık Duş Alın: Sıcak su cildinizin kurumasına neden olabilir. Ilık suyla duş almak ve duş süresini kısa tutmak daha iyidir.
- Bol Su İçin: Yeterli su içmek cildinizin de dahil olmak üzere tüm vücudunuz için önemlidir. Günde en az 8 bardak su içmeyi hedefleyebilirsiniz.
- Hava Nemlendirici Kullanın: Özellikle kış aylarında kuru hava cildinizin kurumasına neden olabilir. Hava nemlendirici kullanarak evinizdeki nemi artırabilirsiniz.
- Güneşten Korunun: Güneş cildinizin kurumasına ve yaşlanmasına neden olabilir. Dışarı çıkarken güneş kremi kullanabilir ve şapka takabilirsiniz.
- Yumuşak Kıyafetler Giyin: Yün ve sentetik kumaşlar cildinizi tahriş edebilir. Pamuklu ve yumuşak kumaşlardan yapılmış kıyafetler giymeyi tercih edebilirsiniz.
- Alkol ve Kafein Tüketimini Azaltın: Alkol ve kafein cildinizin susuz kalmasına neden olabilir. Bu tür içeceklerin tüketimini sınırlamak daha iyidir.³⁰
Kaynakça
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5877724/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4023508/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5877724/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4023508/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4728012/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4728012/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4434004/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3764110/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4434004/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3764110/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4023508/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4023508/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5432005/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3894002/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4023508/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5432005/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3894002/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3917753/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5432005/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3917753/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5432005/
- https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-a/
- https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminE-HealthProfessional/
- https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-c/
- https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-d/
- https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-k/
- https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/niacin-vitamin-b3/
- https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/folic-acid/
- https://www.mdpi.com/2072-6643/13/1/203
- https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/9-ways-to-banish-dry-skin